આજે વિશ્વ માતૃભાષા દિન

 ભાષાને શું વળગે ભૂર, રણમાં જીતે તે શૂર – અખા ભગત.
આજે વિશ્વ માતૃભાષા દિન છે અને આજે તે દિન બાબતે લખવાનું મને પણ મન થયું. તો આ પ્રસંગે મને એક અકબર-બિરબલની વાર્તા યાદ આવે છે. "એક વખત અકબરના દરબારમાં કોઈ વિદ્વાન આવ્યા અને દુનિયાભરની તમામ ભાષાઓ ઉપર તેણે પોતાની વાતો કરી. પછી દરબારમાં તેણે પડકાર ફેંક્યો... કે આ બધી ભાષાઓમાંથી મારી મૂળ માતૃભાષા કઈ છે? તે જાણી બતાવો. આખરે બીરબલે બીડું ઝડપ્યું... તેને ઓચિંતો ઊંઘમાંથી જગાડી દીધો અને બીવડાવ્યો ત્યારે તે તેની મૂળ ભાષામાં બોલી પડ્યો.  તે તેની મૂળ માતૃભાષા ગણાઈ". એટલે આ વાર્તાનો મૂળ કહેવાનો ભાવાર્થ એ છે કે સભાનપણે તો તમે શીખેલી તમામ ભાષાઓ બોલી શકો. પરંતુ જ્યારે ઓચિંતી કોઈ ઘટના ઘટે ત્યારે તમારાથી જાણે-અજાણે પણ મૂળ માતૃભાષામાં જ આપણો હાયકારો નીકળી જાય. એવી જ રીતે જ્યારે બે વ્યક્તિઓ ઝઘડતા હોય અને જ્યારે ઝઘડો તેની ચરમસીમાએ પહોંચે ત્યારે તેઓ મૂળ માતૃભાષામાં જ ગાળો બોલતા હોય છે.  મૂળ માતૃભાષામાં આપણને ગાળોનો ખજાનો ઠાલવવાની જે મજા આવે તે અન્ય શીખેલી ભાષામાં ના આવે. 
આજનું જ્ઞાન... કવિતા સ્વરૂપે:
“મેં તારા નામનો ટહુકો અહીં છાતીમાં રાખ્યો છે....
ભૂંસાવા ક્યાં દીધો કક્કો હજી પાટીમાં રાખ્યો છે....
મલક કંઈ કેટલા ખૂંદ્યા બધાની ધૂળ ચોંટી પણ...
હજુ પણ મારો ધબકારો મેં ગુજરાતીમાં રાખ્યો છે.”
....રઈશ મનીઆર


Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

વાતોના વડાં નહિં પણ નક્કર કામગીરી

આપણા ગુજરાતમાં આવેલા જેટલા પ્રાકૃતિક સ્થળો છે, તેના રખ-રખાવ માટે પ્રકૃતિપ્રેમીઓએ આગળ આવવું જોઈએ. આ સ્થળોને વધુ સુંદર કેવી રીતે બનાવી શકાય તેવા પ્રયાસો કરવા માટેના આયોજન ગોઠવી શકાય, તેમજ આ સ્થળોએ વધુ ને વધુ પ્રવાસીઓ એટલે કે પ્રકૃતિપ્રેમીઓ મુલાકાત લે, તે માટે તેના પ્રચાર-પ્રસારનું વ્યવસ્થિત આયોજન ગોઠવી પ્રકૃતિપ્રેમીઓની એક ટીમ બનાવી નક્કર આયોજન ગોઠવી શકાય. દાખલા તરીકે હિંમતનગર પાસેનો પોળો ફોરેસ્ટમાં હજારો મુલાકાતીઓ પ્રવાસીઓ તેમજ પ્રકૃતિપ્રેમીઓ આવતા-જતા હોય છે. પરંતુ મેં જોયું છે કે ત્યાંનાં ફોરેસ્ટ ખાતા વાળા માત્ર ઓફિસમાં બેસી રહેવાની કામગીરી બજાવતા હોય છે. તેથી વધુ કોઇ કામગીરી તેઓની મેં જોઈ નથી. તો આવી જગ્યાને પ્રકૃતિ પ્રેમીઓની સંસ્થાઓ દ્વારા દત્તક લેવામાં આવે, એટલે કે સરકારને સંસ્થા દ્વારા પ્રપોઝલ આપીને જે તે સ્થળને રખ-રખાવ માટેની તેમજ તેની સુંદરતા બરકરાર રાખવા માટે એક કરાર કરી શકાય. જેના દ્વારા તે સ્થળ તેની નૈસર્ગિક અવસ્થા જાળવી રખાય. દાખલા તરીકે એ પોળો ફોરેસ્ટનો વિસ્તાર જો પ્રકૃતિ પ્રેમીઓના હસ્તક આવ્યો તો એ વિસ્તારને પ્લાસ્ટિક ફ્રી ઝોન બનાવી, ત્યાંના નાના દુકાનદારો, ઠેલાવાળા, લારીવાળા...
Read more

રાજકોટ સ્થળોને

આપણા ગુજરાતમાં આવેલા જેટલા પ્રાકૃતિક સ્થળો છે તેના ખાવા માટે લાખાવાડ રાખ રખાવ માટે પ્રકૃતિ પ્રેમીઓએ આગળ આવવું જોઈએ આ સ્થળોને વધુ સુંદર કેવી રીતે બનાવી શકાય તેના પ્રયાસો કરવા માટેના આયોજન ગોઠવી શકાય તેમજ આ સ્થળોએ વધુ ને વધુ પ્રવાસીઓ એટલે કે પ્રકૃતિપ્રેમીઓ મુલાકાત લે તે માટે તેના પ્રચાર-પ્રસાર નો વ્યવસ્થિત આયોજન ગોઠવી પ્રેમીઓ ની એક ટીમ બનાવી નક્કર આયોજન ગોઠવી શકાય દાખલા તરીકે હિંમતનગર પાસેનો પોળો ફોરેસ્ટ માં હજારો મુલાકાતીઓ પ્રવાસીઓ તેમજ પ્રકૃતિપ્રેમીઓ આવતા જતા હોય છે પરંતુ મેં જોયું છે કે ત્યાં આગળ ફોરેસ્ટ ખાતા વાળા માત્ર ઓફિસમાં બે સિક્યોરીટી બજાવતા હોય છે તેથી વધુ કોઇ કામગીરી તેઓની મેં જોઈ નથી તો આવી જગ્યા ને પ્રભુ પ્રકૃતિ પ્રેમીઓની wow દ્વારા સોફા ઓ દ્વારા સંસ્થા ઓ દ્વારા દત્તક લેવામાં આવે એટલે કે સરકાર દ્વારા પ્રપોઝલ આપીને જે તે સ્થળને કલા ખાવા માટેની તેમજ તેને સુંદરતા બરકરાર રાખવા માટે એકરાર કરી શકાય જેના દ્વારા તે સ્થળ તેની સગીર નૈસર્ગિક અવસ્થા જાળવી રાખે દાખલા તરીકે એ જોન પોલો ફોરેસ્ટ નો વિસ્તાર જો પકૃતિ તેમના હસ્તક આવ્યો તો એ વિસ્તારમાં પ્લાસ્ટિક ફ્રી ઝોન બનાવી ત્યાં આગળ ના ના ન...
Read more

આપણે આશા રાખીએ કે ડાબી તરફ ઝૂકેલાં મકાનો પાછા સીધા થઈ જાય.

જીગર ભાઈ તમારી વાત બિલકુલ સાચી છે. રાજકીય ટેકટોનિક પ્લેટો જે પહેલા ડાબી તરફ સરકી રહી હતી, તે ૨૦૧૪ પછી જમણી બાજુ સરકવાનું શરૂ થયું છે. એનો જ આ ઘર્ષણ સ્વરૂપે રાજકીય ભૂકંપો આવ્યા કરે છે.  જ્યાં સુધી એ જમણી તરફ સરકતી રહેશે, ત્યાં સુધી આ રાજકીય ભૂકંપો ચાલુ જ રહેવાના છે.  એના ઝટકામાં કોના મકાનો પડે છે, એ આપણે હવે તો જોવું રહ્યું. આપણે આશા રાખીએ કે ડાબી તરફ ઝૂકેલાં મકાનો પાછા સીધા થઈ જાય.
Read more